2025年9月是第32个“世界阿尔茨海默病月”，9月21日是“世界阿尔茨海默病日”，今年的宣传主题是“早防早治，守护认知”。这一主题旨在引导全社会共同参与，提高公众对老年期痴呆的科学认识，增强早发现、早诊断、早干预的意识。

藏医学认为：阿尔茨海默病又称“昏露”，是一种以记忆力衰退（即杰谐症，又称健忘症）为主要表现的神经性疾病。藏医认为，机体随着年龄的增长会使隆功能失调，从而影响赤巴与培根，导致人体精力不足，而当机体长时间处于心力衰弱以及焦虑抑郁等隆失调状态时会导致健忘症的产生与加重。

症状表现：认知功能下降，如记忆力减退（近事遗忘突出，逐渐累及远期记忆）、抽象思维和计算力减退、失语、失用、失认等；还有精神症状和行为障碍，如情绪淡漠、急躁不安、性格改变、行为异常等；日常生活能力也逐渐下降，从轻度的家务困难到中重度的穿衣、进食、如厕等都需要他人协助。

治疗与预防原则：此病主要与神志主控心脏，感觉主控大脑的功能紊乱及机体老年衰弱相关。治疗原则以提神醒脑，调养心脑紊乱引起的神志不清，升胃火，防老补阳为主。常用内外兼治的方法，应用安神镇静、通经活络、调和气血、醒脑开窍、营养修复神经，改善认知功能、滋养白脉、改善记忆等功效的药物外治调理。

行为疗法：应保持心情舒畅，忌忧伤，避免过度劳累，常锻炼身体或瑜伽、藏医养生操等；不宜去人群集中地，环境脏乱不堪及悬崖等危险地，重症患者防止感染，并要防止自伤或伤人等。

外治疗法：主要对头、胸、背、肢体腧穴及白脉进行火灸疗法、针刺疗法、煳儿美疗法、特尔玛疗法、坛轮疗法、道斗疗法、五味甘露药浴、优杰疗法、白脉涂擦疗法等，根据病情对症辩证使用。

༢༠༢༥ལོའི་ཟླ་བ་༩པ་ནི་ཐེངས་༣༢པའི་“འཛམ་གླིང་ཨལ་ཟེ་མེར་ནད་ཀྱི་ཟླ་བ།”ཡིན་པ་དང་། སྤྱི་ཟླ༩བའི་ཚེས་༢༡ཉིན་ནི་“འཛམ་གླིང་ཨལ་ཟེ་མེར་ནད་ཀྱི་ཉིན་མོ།”རེད། ལོ་འདིའི་དྲིལ་བསྒྲགས་བརྗོད་དོན་ནི་༼གསོ་གང་སྔ་དང་འགོག་གང་སྔ།  ནད་ཚུལ་ཀུན་ནས་ཤེས་རྟོགས་༽བྱ་རྒྱུ་དེ་ཡིན།

   བརྗོད་དོན་འདིས་སྤྱི་ཚོགས་ཡོངས་མཉམ་ཞུགས་ཀྱིས་རྒས་པ་ཧོན་ལོག་ནད་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཤུགས་མཐོར་འདེགས་སྒོས། ནད་འདིའི་ངོས་ཟིན་དང་ངོས་འཛིན། གསོ་བཅོས་བཅས་གང་ལེགས་ཡོང་བར་ཀུན་ནས་རེ་བའོ།

ཨལ་ཟེ་མེར་ནད།(Alzheimer་disease་AD) 
      དབང་རྩའི་ནུས་པ་རྒུད་གཤིས་ནད་གཞི་ཞིག་སྟེ། ནད་བབ་དལ་གཤིས་ཅན་ཏུ་མངོན་ཞིང་། ཐོག་མའི་དུས་སུ་ནད་རྟགས་མི་མངོན་པས་དོ་སྣང་མི་བྱེད་ཅིང་། གཙོ་བོའི་ནད་རྟགས་ལ་རིམ་བཞིན་དྲན་ཤེས་བར་གེགས་ཐེབས་པ་དང་། ངག་ལྐུགས་པ། དམིགས་ཡུལ་ཡོད་པའི་བྱ་འགུལ་རྙོགས་འཛིང་ཅན་བྱེད་མི་ནུས་ཤིང་། བློ་བཞག་མེད་པ། ཚོར་ཤེས་ཉམས་པ། མཐོང་སྣང་ནུས་ཤུགས་ཆད་སྐྱོན་དང་། བསམ་བློ་གཏོང་བ་དང་རྩིས་རྒྱག་ནུས་པ་མེད་པ། རང་གཤིས་འགྱུར་བ་སོགས་ཀྱི་རྟགས་མངོན་ཡོང་བ་ཡིན། 

བོད་ལུགས་གསོ་རིག་ལ་ADནད་ཀྱི་མིང་མེད་པ་དང་། ནད་རྟགས་ཀྱི་མངོན་ཚུལ་ལྟར་ན་ཧོན་ཐོར་རམ་ཧོན་ལོག གླེན་པ། བླུན་པོ། རིག་ལྡིབ་ཅན། རྨུན་པོ་བཅས་ཀྱི་མིང་དུ་མ་ཡོད་ཡང་། ནད་ཐོག་སྨན་བཅོས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་གཙོ་བོ་ལས་བོད་ལུགས་གསོ་རིག་གིས"ཧོན་ལོག"དང་"བརྗེད་ངས་ཆེ་བ། བརྗེད་བྱེད།"སོགས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པར་བྱས་ཡོད།

ཐོག་མའི་ངོས་ཟིན།  ཡིད་གཟབ་དགོས་པའི་རྟགས།

ཨལ་ཟེ་མེར་ནད་ནི་གསོག་ལྡང་གི་ངོ་བོ་དལ་ཞིང་། ཐོག་མའི་དུས་སུ་ཡིད་གཟབ་མེད་པར་འཐུས་ཤོར་འགྲོ་བ་མང་སྟབས།  གལ་སྲིད་ཁྱོད་དང་ཁྱིམ་མིར་གཤམ་གྱི་ནད་རྟགས་མངོན་ཚེ། ངེས་པར་དུ་དུས་ལྟར་གཟབ་ནན་སྒོས་སྨན་བཅོས་བྱ་རྒྱུ་གལ་ཆེ།

དྲན་ཤེས་ཉམས་རྒུད། དུས་ཐོག་གི་དོན་དག་དེ་མུར་བརྗེད་འགྲོ་བ་དང་། དྲི་བ་གཅིག་ཡང་དང་བསྐྱར་དུ་འདྲི་བ། 

དུས་རྒྱུན་གྱི་འགན་ཁུར་ལག་བསྟར་དཀའ་བ།  གོམས་པའི་བྱ་བའང་སྒྲུབ་དཀའ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་ཟ་མ་ལས་པའམ་ཁྱིམ་ཆས་བཀོལ་སྤྱོད་སོགས་ལས་ཁག་པ།

སྐད་ཆའི་བར་གེགས།  སྐད་ཆ་བཤད་པའམ་ཚིག་འབུད་དཀའ་ཞིང་། འབྲི་ཀློག་དཀའ་བའི་སྟེང་ལ་ཚིག་ལན་མི་ཕོག་པ།

དུས་ཚོད་དང་ས་གནས་ངོས་འཛིན་ནུས་པ་མར་ཆག ཟླ་ཚེས་མི་ཤེས་པ་དང་། དུས་ཚིགས་མི་ཤེས་པ། རྒྱུན་གོམས་ཀྱི་ལམ་ལའང་འགྲོ་འཆུག་པ་ལྟ་བུ།

ཐག་གཅོད་ཀྱི་ནུས་པ་མར་ཆག  ཐག་གཅོད་ནུས་པ་ཇེ་ཞན་དང་དགོས་མེད་ཀྱི་དངོས་ཟོག་ཉོ་བ་ལྟ་བུ།  

བཀོད་སྒྲིག་གི་ནུས་པ་མར་ཆག  དྲན་ངོར་རིགས་ལམ་མི་གསལ་ཞིང་དོན་གང་ཡང་ཐག་གཅོད་མི་ནུས་པ།

དངོས་ཟོག་ག་སར་བོར་བ།  དངོས་པོ་རྣམས་རང་གནས་སུ་མི་འཇོག་པ།  དཔེར་ན། ལྡེ་མིག་སོགས་སྒམ་དུ་མི་འཇོག་པ་ལྟ་བུ།

འབྲེལ་འདྲིས་ཉུང་བ།  འབྲེལ་འདྲིས་ཉུང་ཞིང་དེ་སྔོན་གྱི་དགའ་ཕྱོགས་ལ་དུང་བ་མེད་འགྲོ་བ།

རང་གཤིས་འགྱུར་བ། དོགས་ཟོན་ཆེ་ཞིང་དངངས་སྐྲག་དང་། སེམས་འཚིག་པའམ་ཁྲོ་སླ་བ་སོགས་ཀྱི་རྟགས་མངོན་པ།

བར་སྟོང་མཐོང་སྣང་བར་གེགས། བར་ཐག་མི་ངེས་ཤིང་གཤིབ་སྡུར་ཐག་གཅོད་ནུས་པ་ཇེ་ཞན། དཔེ་ཀློག་སྡུག་པའི་རྟགས་མངོན་པ།